De Geschiedenis van Uien

De ui is een tweejarige kruidachtige plant die behoort tot het geslacht Allium in de familie Alliaceae. De wortels zijn vezelig. De stengel, ingekort tot een schijf, is afgeplat en kegelvormig. De bladeren zijn cilindrisch en hol, met de breedste plek aan de basis en geleidelijk taps naar boven, korter dan de bloemsteel en met een diameter van meer dan 0,5 cm. De bladscheden zijn dik en schubvormig, dicht opeen en bedekken de ingekorte stengel, waarbij de bol gevormd wordt. De ui komt voor in diverse kleuren, waaronder paarsrood, roze, kopergeel, lichtgeel of wit. De bloei- en vruchtperiode is van mei tot juli. Al in de derde eeuw na Christus, na de opening van de Sijlweg tijdens de Westelijke Han-dynastie, werd deze plant geleidelijk naar China geïntroduceerd. Aangezien het een exotische plant was, kreeg het de naam 'ui'.

Oorspronkelijk afkomstig uit westelijk Azië worden uiën over heel China geteeld en zijn ze het hele jaar beschikbaar. De teelt van uiën dateert terug tot oude Egypte, en ze werden later geïntroduceerd in verschillende gebieden door Spaanse kolonisten. Ze worden echter voornamelijk geteeld in gematigde klimaten zoals Italië, Mexico, Spanje en de Verenigde Staten. Uiën zijn droogtebestendig, gedijen in vochtige omstandigheden en hebben vruchtbare grond nodig. Ze verdragen geen hoge temperaturen, sterke zonlicht, droogte of arme grond. Ze zijn bekend om hun uitstekende kwaliteit en hoge opbrengst, en worden breedweg verspreid via zaad. Vanwege hun gemakkelijke opslag en mogelijkheid om herbestaanbaar te zijn, zijn uiën ideaal voor thuisgroentetuinen.

Uien worden wereldwijd bekend als de koningin van de groenten, gerenommeerd om hun hoge voedingswaarde. Ze kunnen gebruikt worden als kruid, en pareluientjes worden vaak toegevoegd aan cocktails of gebruikt als smaakversterker. De unieke scherpe geur van uien, zoals diacetyl, bevordert de stofwisseling. Het eten van uien kan energieniveaus verhogen en vermoeidheid verlichten. Ze kunnen echter ook maag-darmproblemen veroorzaken. Rijk aan voedingsstoffen, hebben uien een pittige smaak door de aanwezigheid van vluchtige stoffen. Moderne geneeskunde heeft aangetoond dat uien ziektepreventieve eigenschappen hebben, eetlust kunnen vergroten en sterke antibacteriële, bloeddrukverlagende en anti-atherosclerose-effecten hebben. Ze zijn ook nuttig bij het behandelen van een tekort aan vitamine C. In de traditionele Chinese geneeskunde wordt aangenomen dat uien de eigenschappen hebben om hitte te neutraliseren, slijm op te lossen, te zuiveren en parasieten te doden.

Uiën zijn oorspronkelijk afkomstig uit Centraal- of West-Azië en zijn nu beschikbaar in vele variëteiten, wereldwijd gebruikt in voedsel. Steken uit oude Egypte, daterend van de 10e eeuw v.Chr., tonen het oogsten van uiën, die later verspreidden naar het Middellandse Zeegebied. Tijdens de West-Han Dynastie reisde Zhang Qian naar de Westelijke Gebieden en bracht veel soorten mee, waaronder uiën. Volgens geschiedenisrapporten werden uiën al gekweekt in de Westelijke Gebieden op dat moment. Na de Tijd van Ontdekking verspreidden uiën zich vanuit Europa naar de rest van de wereld. In de 16e eeuw werden ze geïntroduceerd in Noord-Amerika. In de 17e eeuw bereikten ze Japan. In de 18e eeuw noteerde het "Lingnan Zaji" dat uiën door Europese blanken werden geïntroduceerd in Macau en werden gekweekt in de Guangdong regio. Van daar begonnen ze zich in te zetten over heel China.

Uien zijn een hoog gewaardeerd groente, wereldwijd verbouwd. Momenteel behoren de belangrijkste ui-producerende landen tot China, India, Egypte, de Verenigde Staten, Rusland, Nederland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Polen en Mexico. Daaronder is China de grootste ui-producer ter wereld, verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de wereldproductie. In China worden uien voornamelijk gevonden in de noordoostelijke, noordelijke en noordwestelijke gebieden, met Shandong, Hebei en Binnen-Mongolië als de belangrijkste produceringsgebieden.